Birinci Sosyologlar Çalıştayı

Birinci Sosyologlar Çalıştayı

(Sosyologların İstihdam İmkânları)

Sonuç Bildirisi  

07 Kasım 2009

Sakarya Üniversitesi Kongre Merkezi 

     Sakarya Üniversitesi Sosyoloji Bölümünün ev sahipliğinde gerçekleştirilen Sosyologların İstihdamı Çalıştayı’na katılan Sosyoloji Bölümü temsilcileri ve bildiriye destek veren bölüm ve dernekler, aşağıdaki hususları kamuoyu ve yetkili mercilere ulaştırma konusunda bir dizi karar almışlardır.

     Türkiye’de 43’ü devlet 20’si özel olmak üzere 63 adet Sosyoloji Bölümü bulunmaktadır. Bu bölümlerdeki öğrenciler sosyoloji eğitimi almakta ancak formasyonlarının gereği olarak ilgili kadrolara atanamamaktadır. Sosyologların meslek yasasının, henüz kanunlaşmamış olması nedeniyle kadro atamalarında adaletsizlik yaşanmaktadır.  Bu nedenle sorun uzun bir süredir varlığını korumakta ve sosyologların kadro talepleri dikkate alınmamaktadır. Sosyologların istihdamına yönelik olarak çeşitli ihtiyaç alanları belirtilmesine rağmen, bazı meslek gruplarının “mesleki tutuculuğu” nedeniyle gündeme gelen bazı teklifler uygulamaya geçme imkanı bulamamaktadır. Halen bu tür anlamsız karşı çıkışlar, değişik mesleki toplantılarda varlılığını devam ettirmekte ve devlet kadrolarının ihtiyacının karşılanması engellenerek ve “oransız bir istihdam tercihi” yapılmaktadır. 

     Günümüzde on binlerce sosyoloji öğrencisi gelecek kaygısı içerisinde bulunmakta ve istihdam endişesiyle hayata olumsuz bakmaktadır. Bu sorun, sosyoloji eğitiminin sağlıklı yapılmasını ve öğrencilerin meslek eğitimleriyle bütünleşmesini engellemektedir. Amerika ve Avrupa’daki çeşitli yerel ve merkezi yönetim kurumlarında birçok araştırma, danışmanlık, proje yürütme, rehberlik ve rehabilitasyon çalışmalarında sosyologlar geniş istihdam imkanı bulabilmektedir. Buna karşılık, Türkiye’de kamu kurumlarında ise, bu tür bir açılımın olmaması bizleri düşündürmektedir.

     Aşağıdaki önerilere uygun düzenlemelerin acilen yapılması toplumsal sorunların çözülmesi ve sosyoloji eğitiminin ülkemizin ihtiyaçlarına cevap verebilmesi açısından zorunlu görmekteyiz.  

1-Kamu personel yasasında Sosyologların kadro tanımının yapılması ve “sosyolog” ünvanına yer verilmesi.

2-Psikolog ve sosyal çalışmacı gibi, birlikte çalışabileceğimiz mesleklere tanınan fırsat eşitliğinin sosyologlara da tanınarak bu konuda adaletin sağlanması İstihdam imkanlarının eşdeğer disiplinlere eşit biçimde dağıtılması ve fırsat eşitliği sağlanması gerekmektedir.

3-Bütün gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, Psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarının istihdam edildiği her kurumda sosyologların istihdamı, verimlilik artışı ve problemlerin çözümü açısından gereklidir.

4-Devlet personel dairesinin sosyologların kamudaki yeni fonksiyonları ve görevleri konusunda uzman bir sosyolog grubuyla birlikte çalışarak, sosyologların kamudaki statülerinin  net olarak  belirlenmesi sağlanmalıdır. 

5-Sosyologların hizmet sınıfı; Ekonomist, İstatistikçi, Sanat Tarihçisi vb. örneklerde olduğu gibi “Teknik Hizmetler Sınıfında (THS) tanımlanmalıdır. (Üniversitelerarası Kurul ve YÖK kararı ile Bakanlar Kurulunun alacağı karar yeterli olacaktır).

6. Fen-Edebiyat Fakültelerinde yer alan  Sosyal bölümlerin birbirinden ayrılarak, ‘İnsan ve Toplum Bilimleri’ veya ‘Sosyal Bilimler Fakültesi’ adıyla ayrılması ve Fen Bilimlerin gölgesi altından kurtarılarak mali kaynakların adil kullanımı sağlanmalıdır.

7-Ortaöğretim kurumlarındaki sosyoloji ders saatlerinin artırılarak, derslerin bizzat sosyoloji mezunu öğretmenler tarafından verilmesi sağlanmalıdır.

8-Hâlihazırda Sosyoloji örgün eğitiminden mezun olanlar kadro sorunu yaşarken; sınıf içi etkileşime girmeden, uzaktan eğitim ve test tekniği aracılığıyla sosyoloji eğitimi yapılması sorunludur ve bu  çerçevede Açık öğretim sosyoloji bölümü nün kapatılması gerekmektedir.

9-Adalet bakanlığı, Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurullarında istihdam edilmek üzere Maliye Bakanlığından vizesi alınan kadrolara, süresi geçmeden acilen atama yapılması gerekmektedir.

10-Ayrıca SHÇEK bünyesinde yeni yapılanan “Sosyal Hizmet ve Rehabilitasyon Merkezleri”ndeki sosyolog kadrolarına atamaların bir an önce yapılması gerekmektedir.

11-Sosyolog milletvekili Dr. Cahit Bağcı tarafından Sosyoloji Derneği ile işbirliği halinde hazırlanarak Başbakanlığa Şubat 2009 tarihinde hazırlanıp sunulan “Kamuda Çalışan Sosyologların Özlük Hakları ve İstihdam Sorunu Raporu”, Çalıştay katılımcılarınca benimsenmekte ve uygulanması beklenmektedir.

Not: Türkiye’de Sosyoloji Disiplini ve sosyologların ilgi alanlarındaki çalışma ve gelişmelere yönelik ikinci çalıştay,  ileriki bir tarihte  yapılacaktır.   

Katılımcı Üniversiteler ve Temsilcileri:

Abant İzzet Baysal Üniversitesi (Bolu)/ Yrd. Doç. Dr. Zuhal Güler

Adıyaman Üniversitesi (Adıyaman) / Prof.Dr.Hacı Duran

Adnan Menderes Üniversitesi (Aydın)/ Doç. Dr. Ümit Tatlıcan

Afyon Kocatepe Üniversitesi (Afyon)/ Doç. Dr. Mehmet Karakaş

Akdeniz Üniversitesi (Antalya) Prof.Dr.Mimar Türkkahraman

Ankara Üniversitesi (Ankara) Yrd.Doç Dr. Mustafa Kemal Coşkun

Bartın Üniversitesi  (Bartın) / Yrd.Doç.Dr.Ensar Yılmaz,

Çankırı Karatekin Üniversitesi (Çankırı) Yard.Doç.Dr.Ahmet Tok

Dicle Üniversitesi (Diyarbakır) Doç.Dr.Rüstem Erkan

Gazi Üniversitesi (Ankara)/ Doç.Dr.Hayati Beşirli

Gaziantep Üniversitesi (Gaziantep) /Prof. Dr. İzzet Duyar

İnönü Üniversitesi (Malatya)/ Yard.Doç.Dr.Vehbi Bayhan

Gümüşane Üniversitesi (Gümüşhane)/ Yard. Doç. Dr. A.Muhsin Yılmazçoban/ Yrd.Doç.Dr.Fikret Efe

İstanbul Üniversitesi (İstanbul) Prof. Dr.Korkut Tuna

Karabük Üniversitesi ( Karabük) Yard.Doç.Dr.Ömer Say

Kırıkkale Üniversitesi (Kırıkkale)/ Yard. Doç. Dr. Mustafa Orçan

Muğla Üniversitesi (Muğla)/ Prof. Dr. Muammer Tuna

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (Samsun)/ Prof. Dr. Niyazi Usta

Sakarya Üniversitesi (Sakarya) Prof. Dr. Sami Şener

Selçuk Üniversitesi (Konya)/ Prof. Dr. Yasin Aktay / Doç.Dr.Ramazan Yelken

Süleyman Demirel Üniversitesi (Isparta) / Yard.Doç.Dr.Suat Kolukırık

Yalova Üniversitesi (Yalova) Prof. Dr. Ali Rıza Abay/Yard.Doç.Dr.Recep Yıldız

Yıldız  Üniversitesi (İstanbul) / Doç.Dr.Ergün Yıldırım 

Destek veren  Üniversite ve kurum  temsilcileri:

Ankara Üniversitesi (Ankara) Prof.Dr.Aytül Kasaboğlu

Erciyes Üniversitesi (Kayseri) Prof.Dr.Beğlü Dikeç ligil

Fırat Üniversitesi (Elazığ) Prof.Dr. Mahmut Atay

Sosyoloji Derneği (Ankara) Prof.Dr.Birsen Gökçe

Uludağ Üniversitesi (Bursa) Prof.Dr.Fügen Berkay